Overal Muziek in Teylers museum

Het museum van Pieter Teyler van der Hulst

In Haarlem staat het enige museum ter wereld waarvan het gebouw en inrichting nog uit de 18e eeuw stamt; het museum is al een museum op zich. Natuurlijk volgden in de eeuwen daarna uitbreidingen aan het gebouw, waarvan de winkel, het café en een tentoonstellingsruimte de meest recente waren. En juist in laatstgenoemde ruimte staat de familietentoonstelling Overal Muziek opgesteld. Voor het iets te riante bedrag van twaalf euro mag je naar binnen, kinderen tot vijf jaar en museumkaarthouders mogen er overigens voor nop in. In de donkere fossielenzaal waan je je gelijk een paar eeuwen terug, het ruikt er zelfs muf. In de volgende zaal wordt de sfeer al een stuk beter, het staat vol met historische meettoestellen. Pas echt gaaf wordt de ovalen zaal, wat een adembenemende ruimte! Via enkele zalen met schilderijen en het museumcafé kom je bij de tentoonstellingsruimte terecht. Een qua grootte redelijke ruimte vol met apparaten uit Teylers eigen collectie aangevuld met vele leenobjecten, maar met één ding gemeen: muziek.

Overal Muziek

Het oog valt meteen op een instantklassieker van Philips: ‘s werelds allereerste cd speler en dat van Nederlandse bodem! Heerlijk om de gebruikssporen op het apparaat te zien. Via foto’s van de legendarische zeezender Veronica naar platen en bijbehorende spelers uit de jaren 60. De tijd van voor de kleurentelevisie en het internet was de gouden era van de radio.

Op transistorradio’s werd er naar buitenlandse stations geluisterd, om maanden later bij de lokale platenboer met name Engelstalige artiesten op vinyl aan te schaffen. De Nederlandse radio liep soms maanden achter op de Britse/Amerikaanse hitlijsten. Op het zolderkamertje werden, onder visnet en met black light aan, het zwarte goud bewonderd, initialen op de voorkant gekerfd, de binnenhoes met songteksten stukgelezen, beide kanten grijs gedraaid.

De route (met de klok mee) maakt een sprong terug in de tijd. Apparaten van voor de oorlog, veelal van hout of bakeliet, staan opgesteld. Bekende (Wurlitzer) en minder bekende (een hexafoon van Regina) merken worden afgewisseld met speeldoosjes en radiozenders van het begin van de 20e eeuw. Links is op de foto de zender van Hans Henricus Schotanus à Steringa Idzerda te zien. Onder de roepletters PCGG verzorgde hij in 1919 ‘s wereld eerste commerciële radio-uitzending.

Niet alleen voor oudere jongeren, maar ook voor de kids is de tentoonstelling geschikt. Door de hele zaal hangen hoofdtelefoons waar van alles en nog wat te horen is. Je kan je gehoor testen, vanaf een wasrol geluid reproduceren (helaas was de veer defect tijdens ons bezoek) of op diverse knopjes drukken (altijd leuk). Een bijzonder item is de Philips bandrecorder links op de foto. Op deze knopjes kan je helaas niet drukken, de recorder staat namelijk onder glas opgesteld.

Op de foto is een analoge synthesizer van Moog te bewonderen, door de verschillende effecten letterlijk aan elkaar te knopen (door middel van de kabels), werden de meest wonderbaarlijke geluiden gecreëerd. Probeer dat maar eens te onthouden als je van setting verandert. Een paar meter verder staat een tafel waar je drie electronische muziekstukken kunt luisteren. Het eerste stuk Song of the Second Moon dateert al uit 1957.

My First Sony, deze slogan werd door de Japanse fabrikant gebruikt voor de walkman. Wie had er niet eentje in zijn bezit. In de jaren 80 was het voor het eerst mogelijk om buiten je eigen muziek te luisteren, van een cassettebandje weliswaar, en godsvermogen kwijt aan AA batterijen, maar wel genietend van jouw mixtape! De tentoonstelling eindigt met dj cultuur van het heden. Overal Muziek is erg onderhoudend, helaas iets te klein opgezet, maar wel een aanrader mocht je je deze zomer vervelen. Tot en met 25 oktober 2015 is de tentoonstelling te bezoeken. Op de vraag om gratis reclame te maken door de poster in de showroom op te hangen werden door de museumwinkeldame naar de toegangsbalie verwezen. De vraag herhalend werd stamelend geantwoord dat we maar een brief naar Publiciteitszaken moesten sturen. Ja daaaag!