Concert: Magma, Cultuurpodium de boerderij, Zoetermeer

Magma! Sinds de eerste keer in 2000 is dit mijn achtste keer Magma. Elke keer weer een concert waar de stukken vanaf vliegen! Drie maanden geleden belde mijn goede vriend Vincent in hieperdepiep modus met de mededeling dat Magma weer naar Nederland komt. Op 14 oktober was het zover en togen Vincent, Henry en uw recensent naar de sfeervolle verzameling beton en asfalt die Zoetermeer heet. Naar Cultuurpodium de Boerderij, om precies te zijn.


Band

Logo RoodMagma is een Franse band die een geheel eigen cult heeft met zelfs een eigen taal. Leider van de band is de virtuoze drummer Christian Vander. De sound van de band heeft zeer duidelijke jazz invloeden, Christian Vander is de zoon van een jazzpianist en kwam reeds op jonge leeftijd in aanraking met jazz. Er kwamen veel jazzmuzikanten bij zijn moeder over de vloer en zijn eerste drumstel kreeg hij van Chet Baker. Hij is een groot bewonderaar van John Coltrane en twee jaar na zijn dood richtte hij de band Magma op. Persoonlijk vind ik de band Magma nergens mee te vergelijken. Mede door de fictieve taal (Kobaïa) waarin gezongen wordt, heeft de band wat occults. Zonder uitzondering zijn de muzikanten en vocalisten waar componist, drummer, zanger en pianist Christian Vander de gelederen van Magma mee vult virtuoos, hetgeen resulteert in prachtige muziekstukken. Christian Vander is een waanzinnige drummer die zijn drumstel elke keer weer ongenadig op zijn flikker geeft. Het bouwjaar van Christian Vander is 1948 dus ik ben benieuwd hoe lang hij nog blijft toeren. Dit stukje tekst heb ik bijna letterlijk overgenomen uit mijn concertrecensie van vorig jaar… mijn wens Magma weer live mee te kunnen maken is dus weer een keer vervuld. En hopelijk niet voor het laatst! 


 Vooraf even kletsen met de chef d’equipe.

20161014_174501We waren ruim op tijd op de plek waar het zou gebeuren; Cultuurpodium de Boerderij te Zoetermeer. Het was er twee uur voordat de zaal open zou gaan al vrij druk. Het duurde niet lang en we zagen de oorzaak: onderin het gebouw bleek een coffeeshop gehuisvest te zijn die goede zaken doet met het gedrogeerd houden van de inheemse bevolking. De artiesteningang bevindt zich op de eerste verdieping en is met auto’s bereikbaar via een oprit. Al hangende op het parkeerterrein bij de auto arriveerde er bij handtekening-c-vander-008deze oprit een bolide met een Frans kenteken waar onder andere drummer/bandleider Christian Vander uitstapte. Omdat hij bij de deur bleef staan om een sigaret te roken zag ik mijn kans schoon, pakte een Magma cd uit de auto en riep in mijn beste Frans naar meneer Vander dat ik graag een handtekening wilde. Christian Vander kwam naar het afzetlint en bleek een aimabele persoonlijkheid te zijn die de tijd nam om een fan te woord te staan. Ik kreeg een handtekening op het boekje van de cd Retrospective vol.3. Voor mij een gedenkwaardig album omdat ik Magma in 1986 heb ontdekt dankzij een bandopname van dit album. Meer over dit album is 2017te lezen in het artikel dat ik vorig jaar heb geschreven over een concert van Magma. Nadat ik vertelde dat dit album dertig jaar terug mijn introductie tot zijn werk is geweest vroeg ik of hij toevallig stukken van dit album zou gaan spelen vanavond. Dit bleek niet het geval. Christian Vander meldde dat de stukken Theusz Hamtaahk en Mekanik Destruktiw Kommandoh gespeeld zouden gaan worden. Dit zijn deel een en drie van een trilogie. Het tweede stuk heet Wurdah Ïtah. Dit werd niet gespeeld omdat de band waarmee nu getoerd wordt deels relatief jong en nieuw is en nog geen tijd heeft gehad dit zeer complexe stuk in te studeren. Jammer, dit stuk hebben we in 2001 in Nancy gehoord en gezien en is zeer symfonisch met erg veel ruimte voor hemelse vocalen. Christian vertelde dat ze net uit Hamburg kwamen en dat hij het jammer vond geen tijd te hebben om de omgeving te bekijken. Na mijn opmerking dat je aan Zoetermeer niet heel veel mist, vertelde hij ook nog dat Magma in februari samen met een orkest gaat optreden in het Olympia te Parijs. Dit zullen twee grote concerten worden onder de naam Magma & Le Metalïk Orkestraah. Het orkest zal bestaan uit 27 studenten van twee Parijse conservatoria. Dit gezegd hebbende werd Christian weg geroepen. Zonder ook nog maar een noot gehoord te hebben, kon mijn dag niet meer stuk. Een mooie ervaring om de man te spreken die ik al dertig jaar bewonder om zijn unieke muziek.


Concert

magma-zoetermeer-161014-058

magma-zoetermeer-161014-044Na wat gegeten te hebben in een troosteloze naburige nieuwbouwwijk stonden we twintig minuten voor de openingstijd voor de ingang van het gebouw. Na de opening moesten we voor de ingang van de zaal nog eens een kwartier wachten. Omdat we redelijk vooraan stonden waren we vlot in de zaal en hebben we een prachtplek midden voor het podium weten te bemachtigen. Zoals gezegd door Christian Vander werd eerst het stuk Theusz Hamtaahk gespeeld. Al snel bleek dat de band in topvorm was: Zangeressen Stella Vander en Isabelle Feuillebois en zanger Hervé Aknin waren uitstekend bij stem. Al gauw was het publiek in vervoering van dit prachtige stuk waar een paar mooie climaxen in zitten. Hoewel niet geklokt moet dit stuk zeker een half uur geduurd hebben. Ongelooflijk hoe Christian Vander het met zijn 68 jaar klaarspeelt om zo lang zo heftig te drummen. Wat een heerlijk stuk is dit toch. Vooral het samenspel tussen basgitaar en drums maakt dit stuk echt bijzonder.  Theusz Hamtaahk heb ik in verschillende versies op cd waarvan de uitvoering op de cd magma-zoetermeer-161014-057BBC 1974 Londres toch wel een van de mooiste is. Vervolgens werd het ruigere stuk Mekanik Destruktiw Kommandoh gespeeld. Dit nummer gaat over een Midden-Europees volk dat om onder de dictatuur uit te komen naar de ruimte vertrekt. De introductie was in het Frans. Dit stuk is zeer afwisselend en staat bol van de geniale overgangen en tempo wisselingen. Tijdens een wat rustigere passage gaf Vander nog een mooie zangsolo ten beste; ook als zanger staat hij zijn mannetje. Helaas is mijn Kobaïa niet om over naar huis te schrijven dus de toedracht ontging mij. Deze zangpartij werd erg mooi begeleid door toetsenist Jérome Martineau-Ricotti. Hij speelde een magma-zoetermeer-161014-020lyrisch loopje waar een trance-achtige werking vanuit ging. Waar andere musici voor dit soort effecten al gauw een repeater inzetten is Magma natuurlijk 100% onversneden live op het podium. Aan het einde van dit stuk kon de jonge gitarist James Mac Gaw schitteren met een knallende solo. Een van de dingen waarin Magma zich onderscheidt is de wat minder prominente rol van gitaarwerk in vergelijking met andere jazzrock. Voor zover de term jazzrock van toepassing is op Magma, de muziek wijkt zo af dat Magma en afgeleiden daarvan een eigen genre hebben, Zeuhl genaamd. Het hele stuk Mekanik Destruktiw Kommandoh magma-zoetermeer-161014-065duurde zeker een lp lang waarna de band onder een donderend applaus het podium verliet. Dit werd natuurlijk niet gepikt door het publiek en er werd flink kabaal gemaakt om een toegift af te dwingen. Lachend kwam de hele band het podium weer op en werd het stuk Zombies ingezet. Dit stuk is onder andere uitgebracht op het album Üdü Wüdü, een studio album uit 1976. Net als bij de vorige twee stukken viel ook hier het prachtige samenspel tussen drummer en bassist (Philippe Bussonet – tevens bassist van de geweldige Franse fusion band Guillaume Perret & The Electric Epic) op. Bij de meeste populaire westerse muziek vormen de drum en de magma-zoetermeer-161014-070basgitaar de ruggengraat van de compositie; bij Magma is deze ruggengraat wel heel erg stevig en virtuoos. Ter ondersteuning van de ritmesectie is er ook een percussionist aanwezig (Benoît Alziary) die naar mijn smaak wel wat prominenter aanwezig mag zijn. Absolute ster van de band is en blijft echter bandleider Christian Vander. Volgens mijn vriend Henry, die zelf ook drumt, is zijn drumwerk super strak, verstaat hij de kunst onmogelijke breaks en overgangen te maken en heeft hij een voor zijn leeftijd ontzettend goede conditie. Omdat het me leuk leek dat Henry thuis zou komen met een drumstok van Vander, riep ik aan het einde van het concert naar hem: “De drumstokken alstublieft!!” (Les bâtons s’il vous plaît!!). Hij keek me lachend aan, bekeek een drumstok en gooide die welgemikt naar mij toe. Henry liep blij als een kind op sinterklaasavond de zaal uit met de zwaar gehavende drumstok als trofee, onderweg geconfronteerd met een paar jaloerse blikken. Op de terugweg hebben we het nieuws maar opgezet; wat moet je in hemelsnaam magma-zoetermeer-161014-061draaien na zo’n avond? 

enkele aan te bevelen albums van Magma:

  • Wurdah Ïtah (nu ook weer uit op vinyl – en dus op het concert aangeschaft)
  • Retrospectiw vol. 1 & 2
  • Retrospectiw vol. 3
  • BBC 1974 Londres

  

20161016_012436-kopie

Christian Vander heeft drumstokken voorzien van zijn eigen naam, het derde woord kunnen we op dit zwaar mishandelde exemplaar niet ontcijferen: wie weet het? Dan hoeft Henry zijn hoofd niet meer te breken.


Emiel
Written by Emiel

Muziek- en audiofreak van de ongeneeslijke en besmettelijke soort. Ik draai LP's, luister radio en stream muziek maar het liefst ga ik naar concerten. Altijd weer blij wanneer ik opnamen ontdek van concerten waar ik bij was. De cd collectie is geript en opgeslagen om ruimte te maken voor de groeiende rij LP's en de uitdijende stereoset. Leve de NAS en de streamer; toch blijft vinyl draaien en radio het leukst. MUSIC IS THE BEST!

3 Comment responses

  1. Avatar
    October 21, 2016

    Nice weer!

    Reply

    • Avatar
      October 21, 2016

      Volgens mij moet Magma even in de herkansing bij jou, als je gek bent op dikke vette prog ben je bij Magma echt aan het goede adres.

      Reply

      • Avatar
        October 21, 2016

        Maybe me too,…
        Ik ga eens de aanbevolen albums luisteren.
        Wederom leuk stuk, Emiel.
        Arf.

        Reply

Click here to cancel reply.

<